دندانپزشکی کودکان غیر همکار

دندانپزشکی کودکان غیر همکار , گروهی از کودکان، هنگام مراجعه به دندان پزشکی ، دچار اضطراب و ترس شدیدی می‌شوند.

بیشتر اوقات ترس از دندانپزشکی طبیعی بوده و متخصص کودکان با استفاده از تکنیک های کنترل رفتاری آن را کنترل نموده و همکاری بیمار را جلب می کند. بدین ترتیب اکثر درمان های دندانپزشکی به صورت معمول و داخل خود مطب برای کودک انجام می شوند.

اما گاهی این اضطراب انقدر شدید است یا کودک کم سن و یا دارای ناتوانی ذهنی یا جسمی است که باعث می‌شود. قادر به همکاری با دندان‌پزشک خود نباشد و در نتیجه ممکن است روند درمان برای وی خطرساز شود و یا کیفیت استاندارد خود را از دست بدهد.

به طور کلی وضعیت کودک بعد از ویزیت اولیه توسط متخصص دندانپزشک بررسی می‌شود و طبق صلاحدید متخصص جلسات مورد نیاز برای آشنایی با محیط و وسایل و مواد و صداها و … و همین طور جلسه آزمایشی برای یک درمان ساده برنامه ریزی می گردد. پس از آن چنانچه محرز شود که توانایی همکاری وجود ندارد و از طرفی صبر کردن برای بزرگتر و همکارتر شدن بیمار جایز نباشد، در صورت لزوم درمان تخت “بی هوشی” یا “آرامبخشی” تجویز می شود.

 

درمان دندان کودکان تحت بیهوشی عمومی دندانپزشکی کودکان غیر همکار  ممکن است برای والدین نگران‌کننده باشد. حتی برخی از والدین به دلیل ترس از بیهوشی کودکشان درمان دندان را به تعویق می‌اندازند که ممکن است این عمل پیامدهای زیان‌باری در پی داشته باشد.

مطالعات و تحقیقاتی که در زمینه‌ی ارزیابی بیهوشی برای کودکان صورت گرفته، نشان می‌دهند این روش در درمان های پزشکی و دندان پزشکی اطفال بسیار موثر بوده و دارای ریسک و خطرات پایینی است.

با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی ، در اتاق عمل تجهیزات کامل و استانداردی وجود دارد و کیفیت دستگاه‌ها، نظافت و ضدعفونی کردن وسایل دارای اهمیت بالایی است.

 

*کودکانی که نیاز به بیهوشی دارند:

 

_کودکانی که سن‌شان بسیار کم است.

_کودکانی که دچار ترس و اضطراب شدید می‌شوند.

_کودکانی که نیاز به درمان‌های زمان‌بر در چندین جلسه دارند.

_کودکانی که ناتوانی جسمی یا ذهنی دارند.

*موارد تجویز آرامبخشی:

همان موارد تجویز بیهوشی در مواقعی که کودک فقط اضطراب دارد و مایل به درمان است ولی توانایی همکاری ندارد، ضمنا تعداد دندان های نیازمند درمان خیلی زیاد نباشد.

 

دندانپزشکی کودکان همواره یک عامل چالش برانگیز برای والدین و دندانپزشکان و همچنین خود کودک بوده است و که ممکن است به علت کم سن و سال بودن و یا داشتن تجربه ی تلخ در دندانپزشکی های قبلی یا برخورد نامناسب با آن دچار واهمه و ترس باشد. همچنین بعضی موارد زمانی که کودک به دندانپزشکی مراجعه میکند به علت محیط دندانپزشکی، صداهای اطراف و یا با دیدن دستگاه های موجود در مطب یا کلینیک دچار اضطراب و دلهره می شود. این ترس کودک باعث می شود که دندانپزشک نتواند استانداردهای لازم دندانپزشکی را برای کودک انجام دهد.

 

روش هایی که در گذشته برای کنترل چنین کودکانی استفاده می شد به تنبیه فیزیکی و یا به دعوا کردن کودک می توان اشاره کرد که این  موارد نه تنها مشکلی را از پیش رو برنمی داشت بلکه تنش های بیشتری را در کودک به وجود می آورد که این امر باعث توقف، به تعویق افتادن یا به درستی انجام نشدن درمان را به دنبال داشت.در مواردی نیز برای کنترل کردن کودکان در برخی مراکز درمانی، والدین یا دستیاران دندانپزشک مجبور بودند که کودک را برای مدتی به صورت محکم نگه داشته تا روند درمانی پیش رود. بعضا در مواردی یافت می شود که والدین چنین کودکانی، به علت ترس از واکنش فرزندانشان درمان دندان های آنان را به تعویق می اندازند. که البته این کار اصلا پیشنهاد نمیشود به علت اینکه ممکن است درمانی که باروش ساده انجام شود دچار پروسه ای زمان بر، چند جلسه ای و پر هزینه تر شود.اما این مواردی که در بالا گفته شد علاوه بر کودکان عادی شامل کودکانی هم که دچار ناتوانی جسمی و ذهنی هم هستند می شود.

راهکار موارد بالا چه می تواند باشد؟

به طور کلی وضعیت کودک بعد از ویزیت دندانپزشک مشخص می گردد. و برخی متخصصین با صلاح دید خود در جلسه ای کوتاه زمینه ای را فراهم می کنند که منجر به آشنایی کودک با محیط، صداها، دستگاها و مواد و ……. می شود. که این راه حل، کمکی برای آرامش بیشتر کودک و روند بهتر درمان می باشد. همچین اگر برای کودک در زمان مراجعه به دندانپزشکی و مطب سوالاتی پیش آمد بهتر است که والدین از پزشک بخواهند که به آرامی سوالات کودک را پاسخ دهند تا با این روش به آرامش و کاهش هرچه بیشتر استرس کودک کمک کرده باشند.

از راه های دیگر برای کمک به روند کودک غیرهمکار می توان سرگرم کردن کودک به وسیله اسباب بازی ها، خوراکی ها و یا دادن هدیه کوچک به عنوان جایزه برای کودک و حفظ آرامش آن،ایجاد محیطی امن وآرام و دوستی با کودک بهترین راه حل است.

 

این مواردی که در بالا به آن ها اشاره شد در برخی از کودکان مانند:

-کودکانی با سن وسال بسیار کم

-کودکانی با ترس و اضطراب شدید

-کودکانی دارای ناتوانی جسمی وذهنی

-و …….قابل اجرا نیست.

بنابراین باید از راه حل یا راه حل های دیگری استفاده نمود.در چندین سال گذشته یک دندانپزشک آمریکایی برای انجام بهبود روند درمان و تکمیل بهداشت عمومی دهان کودکان برای چنین کودکانی ارائه داد آن هم بیهوشی کودک در حین روند درمان است. این کار باعث می شود که کودک وقایعی را که به هنگام عمل اتفاق می افتد نبیند و دچار استرس نشود و همچنین خاطره ی بدی از دندانپزشکی در ذهن او باقی نماند.این کار که به اصطلاح عمل بیهوشی یا پایین آوردن سطح هوشیاری است به متخصص کمک می کند که روند درمان بهتر را برای کودک داشته باشد.

در دندانپزشکی وقتی این عمل با بیهوشی صورت می گیرد به علت اینکه عمل دندانپزشکی تفاوت زیادی با عمل های دیگر دارد و این تفاوت ها این است که عمل دندانپزشکی مانند عمل های دیگر طولانی نیست و همچنین خونریزی زیادی ندارد پس میتوان به راحتی آن را کنترل کرد.

از جمله مواردی که بعد از عمل با بیهوشی میتوان انجام داد این است که بعد ازعمل ممکن است کودک با دردهای خفیف روبرو باشد که این دردها را می توان با مسکن های ضعیف تر بدون داروهای تزریقی کنترل کرد. بنابراین می توان کودک را چندین ساعت قبل از عمل بیهوشی آماده و بستری و چند ساعت بعد از عمل با در دست بودن کنترل اوضاع، ترخیص نمود.

 

اما با توجه به نگرانی والدین در مورد عمل بیهوشی باید این نکته را بیان کرد که هر چند در گذشته داروهای بیهوشی عوارض بسیار زیادی را داشته اند اما باید بدانند امروزه با داشتن وسایل و تجهیزات پزشکی و با حضور متخصص بیهوشی در بالین این کودک عوارض به حداقل خود رسیده اند. و همچین این نکته حائز اهمیت است که داروهایی را که برای بیهوشی بزرگسالان مورد استفاده قرار می گیرد به هیچ عنوان برای کودکان استفاده نمی شود. این اتفاقات زمانی به انجام می رسد که به کلینیک و مراکزی مراجعه شود که به صورت پیشرفته و تجهیزات کامل را دارا هستند. و همچنین باید به پزشکانی مراجعه کرد که اطلاعات بروزشده و کافی را داشته باشند.

-در صورتی که والدین انتخاب عمل با بیهوشی را دارند، باید مواردی را مدنظرقرار بدهند که برخی از این نکات در زیر بیان شده اند:

*اگر کودک دچار بیماری های تنفسی و یا حتی سرماخوردگی است باید این نکته را مدنظر قرار داد و یا به پزشک اطلاع داد.

*اگر عمل با بیهوشی انجام شود باید دانست که احتمال بازگشت پوسیدگی برای دندان کودک است. بنابراین والدین باید به تغذیه کودک و مراقبت از بهداشت دهان کودک، کمک و توجه لازم را داشته باشند.

*باید قبل از عمل بیهوشی آزمایشاتی را برای کودک انجام داد و از متخصص بیهوشی مشاوره لازم را گرفت.

*این درمان که عمل با بیهوشی است باید در بهترین مراکز درمانی و تحت نظر بهترین پزشک و متخصص صورت گیرد. و حداقل اطلاعات کافی درمورد دستگاه ها و پزشکان در مرکزرا داشته باشیم.

*این عمل باید تحت نظر متخصصینی صورت بگیرد که دوره مربوط به عمل با بیهوشی را گذرانده اند و اگر دندانپزشکی این مسئولیت بزرگ را پذیرفت باید مدارک و مجوز های لازم را برای ارائه این کار را داشته باشد.

*این نوع عمل ها که همواره با بیهوشی هستند به هیچ عنوان نباید در مطب ها انجام پذیرد و فقط باید در مراکز درمانی مجهز صورت گیرد.

*همچنین باید دقت داشت که در حین عمل بیهوشی تعداد دندان هایی که مورد عمل قرار می گیرند نباید زیاد باشند.

*و …….